Diş tarağı, adının çağrıştırdığı gibi dişli mekanizmaları ile alakalı bir şey değildir. Diş tarağı, vidalı mekanizmalarda vida adımını ölçmek için kullanılan bir ölçüm aracıdır. Cetvel olarakta adlandırılmaktadır.

Vidalı mekanizmalar, makine sektöründe çeşitli açılardan kullanım alanı bulmaktadır. Bazı durumlarda mekanizmaları birbirine bağlamak için, bazı durumlarda hareketin iletimini sağlamak için, bazı durumlarda ise gücün iletimini sağlamak için vidalı mekanizmalar kullanılır.

Vidaların dişleri çeşitli şekillerde olabilir. Ör; üçgen, yuvarlak, trapez, kare, testere gibi.. Bu kadar çeşitliliğin olduğu bir ortamda elimizdeki vidanın hangi vida olduğunu kesin bir şekilde anlamak önem kazanmaktadır. Elimizdeki vidanın hangi vida olduğunu anlamak için keskin gözlerimiz ile kumpas aracılığı ile ölçüm yapmak tabi ki mümkündür. Fakat daha kesin ve kestirme bir sonuç için diş tarağı kullanabiliriz. Çünkü kumpas kullanmayı iyi bilmiyorsak vida adımını yani hatveyi hesaplarken hata yapma olasılığımız vardır. Buna karşın diş tarağı ile ölçüm yaparken diş tarağının vidaya uyması yeterlidir.

Diş tarağı bize dişlinin vida adımı yani hatvesi hakkında bilgi verir. Ölçüme başlarken elimizdeki vidanın metrik kaçlık bir vida olduğunu anlamak için vidanın dış çapının ölçüsü kumpas ile ölçülür. Ölçümüz 20 mm çıktı diyelim, elimizdeki vida M20 dir. Ölçümüz 25 mm çıktı diyelim, elimizdeki vida M25’dir. Vidamızın metrik ölçüsünü belirledikten sonra şimdi sıra hatvesini belirlemekte. Burada hatveyi, vidadaki birbirine en yakın iki tepe noktaları arasındaki mesafeyi kumpas ile ölçerekte bulabiliriz fakat diş tarağı bize daha pratik ve kesin bir sonuç sağlar. Diş tarağındaki cetvellerden, göz kararı en uyabileceğini düşündüğümüz cetveller denenir. Zaten uyan cetvelin bir üst cetveli ile bir alt cetveli vidanın dişlerine oturmayacaktır. Uyan cetvel bize vidanın hatvesini yani vida adımını belirtmiş olur.

Sonuç olarak, vidanın dış çapını ölçerek metriğini belirliyoruz. Sonrasında diş tarağı ile hatvesini belirliyoruz. Bu da bize vida ile ilgili kesin bir ölçüm sağlıyor.