Muazzez İlmiye Çığ, 20 Haziran 1914 tarihinde Bursa’nın İnegöl ilçesinde doğmuştur. Cumhuriyet’in ilk yıllarında yetişen bir çocuk olarak, modern Türkiye’nin eğitim reformlarından etkilenmiş ve bilimsel merakı erken yaşta ortaya çıkmıştır. Ailesinin desteğiyle eğitim hayatına önem veren Çığ, ilk ve orta öğrenimini İzmir’de tamamlamış ve ardından Ankara’da Öğretmen Okulu’na devam etmiştir. Mezuniyetinden sonra öğretmenlik yapmaya başlamış, ancak akademik tutkusunu sürdürerek daha büyük hedeflere odaklanmıştır.

Akademik Hayatı ve Sümerolojiye Yönelimi

 

Muazzez İlmiye Çığ, 1936 yılında Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nde Sümeroloji, Hititoloji ve Arkeoloji alanlarında eğitim almaya başlamıştır. Bu dönemde tarihçi ve arkeologlarla birlikte çalışma fırsatı bulmuş, eski Mezopotamya uygarlıkları hakkında derin bilgi birikimi edinmiştir. 1940 yılında bu bölümlerden mezun olduktan sonra, kariyerine Şışli Etfal Hastanesi Kütüphanesi’nde kütüphaneci olarak başlamış, ancak kısa süre sonra akademik bir yöne kaymıştır.

1946 yılında Ankara’daki Türk Tarih Kurumu’na bağlı olan Çivi Yazısı Belgeleri Arşivi’nde çalışma fırsatı bulmuş ve burada, Mezopotamya uygarlıklarının tarihine ve sosyal yapısına dair önemli çözümler sunmuştur. Bu dönem, İlmiye Çığ’ın kariyerinde dönüşüm yaratan bir şahsiyet olarak uluslararası ün kazanmasının temelini atıştır.

 

Sümer Medeniyetine Olan Katkıları

 

Muazzez İlmiye Çığ, Sümer medeniyetine dair yaptığı çalışmalarla, Mezopotamya uygarlıklarının sosyal yapısının ve dini inançlarının daha iyi anlaşılmasını sağlamıştır. 74 bin kadar tabletin yer aldığı arşivde, çözülmemiş metinleri inceleyerek, tıp, hukuk ve mitolojiye dair önemli bulguları ortaya çıkarmıştır. Çığ, Sümer medeniyetine özgü yaratılış efsanelerini, günümüz dini metinleriyle karşılaştırmış ve bu uygarlığın insanlık tarihindeki yerini vurgulamıştır.

Özellikle, Sümer tabletlerinden elde edilen bilgiler, kadın hakları, sosyal adalet ve bireylerin özgürlüğü gibi konuların Mezopotamya’da nasıl geliştiğine dair önemli ipuçları sunmuştur. Çığ, bu bilgileri derleyip çeşitli kitaplarıyla halka ulaştırarak, bilimin halkla buluşmasında önemli bir köprü olmuştur.

 

İlham Veren Bir Kariyer

 

Muazzez İlmiye Çığın akademik çalışmaları, sadece bilim dünyasında değil, aynı zamanda toplumsal bilinç oluşturma alanında da etkili olmuştur. İnsan hakları ve özellikle kadın hakları üzerine olan görüşleri, sümere mitolojilerinden çıkan bilgileri günümüzle ilişkilendirerek daha geniş bir kitleye ulaştırması, onun halk arasında çok sevilmesini sağlamıştır.

 

Eserleri

 

Muazzez İlmiye Çığ, yazdığı birçok eserle Mezopotamya’nın tarihini ve sosyal yapısını anlatmıştır. Şu eserleri öne çıkıyor:

• Tabletlerden Tanrılar ve Krallar
• Sümere Hukuk ve Adalet
• Kadının Tarihteki Yeri

 

Mirası ve Etkisi

 

Muazzez İlmiye Çığ, sadece bir bilim insanı değil, aynı zamanda bir bilge olarak anılmaktadır. Onun çalışmaları, insanlık tarihine ışık tutmuş, modern dünyaya Mezopotamya’nın unutulmuş kültürünü hatırlatmıştır. 100 yaşını aşan ömrü boyunca, tarihin ve bilimin çağları aşan etkisini kanıtlamıştır. Muazzez İlmiye Çığ, bilimin ışığını geleceğe taşıyan bir yol gösterici olarak şanla anılmaya devam edecektir.