Tel halatlar, çekme ve kaldırma işlemleri için güçlü ve dayanıklı bir yapıya sahip olan kaldırma ekipmanlarının temel bileşenleridir. Genellikle kule vinçlerinden gemi vinçlerine kadar birçok alanda kullanılırlar. Tel halatlar, yüksek mukavemetli çelik tellerden üretilir ve ağır yükleri güvenle kaldırabilme kapasitesine sahiptirler.

Bu halatlar, ince çelik tellerden oluşur ve tel çapları genellikle 0,2 ila 2,4 mm arasında değişir. Bu ince teller, bir çekirdek tel etrafında helis şeklinde sarılır ve bu şekilde kordonlar oluşturulur. Ardından, bu kordonlar bir öz etrafında yine helis şeklinde sarılır ve tel halat meydana gelir.

Tel halatların üretim süreci, çelik tellerin sıkıca bağlandığı bir yapı oluşturur, bu da onların yüksek mukavemetli ve dayanıklı olmalarını sağlar. Bu nedenle tel halatlar, ağır yükleri kaldırma, yüksek gerilimde çalışma ve uzun ömürleri nedeniyle tercih edilirler.

İnşaat, madencilik, denizcilik, taşımacılık ve endüstriyel kaldırma gibi birçok sektörde tel halatlar yaygın olarak kullanılır. Ayrıca, farklı çap ve uzunluklarda üretilebilirler, böylece çeşitli uygulamalara uygun hale getirilebilirler.

Tel halatlar, çelik tellerden üretilir ve bu tellerin TS 2162 normlarına uyması gerekir. Bu çelik teller genellikle soğuk çekilerek veya haddelenerek üretilir. Tel halatlar, bir çekirdek tel etrafında sarılan kordonlar ve bu kordonlar arasında bulunan özlerden oluşur.

Halatın özü, çelik tel veya bitkisel elyaf olabilir. Bitkisel elyaf özü daha esnek olsa da, yüksek sıcaklıklarda çalışma gerektiğinde çelik özlü halatlar tercih edilir.

Halatlar, kordonların sarılış yöntemlerine ve tellerin düzenleniş şekline göre sınıflandırılır. Bu sınıflandırmada kullanılan harf ve semboller, halatların özelliklerini belirtmek için kullanılır.

1. Çapraz Sarımlı Halatlar:
   • Çapraz Sağ Sarımlı Halat: Telleri sağa sarılırken, kordonlar sola sarılır. Bu halatlar “s/Z” olarak gösterilir.
   • Çapraz Sol Sarımlı Halat: Telleri sola sarılırken, kordonlar sağa sarılır. Bu halatlar “z/S” olarak gösterilir.
2. Düz Sarımlı Halatlar:
   • Düz Sağ Sarımlı Halat: Telleri ve kordonları aynı yönde, yani her ikisi de sağa sarılır. Bu halatlar “z/Z” olarak gösterilir.
   • Düz Sol Sarımlı Halat: Telleri ve kordonları aynı yönde, yani her ikisi de sola sarılır. Bu halatlar “s/S” olarak gösterilir.

Bu sınıflandırma, hangi halat tipinin belirli uygulamalara daha uygun olduğunu belirlemekte yardımcı olur.

Tel halatlarda kullanılan kordon çeşitleri arasında dönmeyen ve oval kordonlu halatlar bulunur. Dönmeyen halatlar iç sıralardaki kordonların farklı sarımlı olduğu özel bir tasarıma sahiptir. Oval kordonlu halatlarda ise iç sıralardaki kordonlar ile dış sıralardaki kordonlar farklı şekillerde sarılır.

Ayrıca, “ön gerilmesiz halatlar” denilen halatlar üretim aşamasında deforme edilir, böylece kordon içinde helis şeklinde sarıldıklarında dönmeleri engellenir. Bu, daha uzun ömürlü ve daha esnek halatlar elde etmeye yardımcı olur.